Năm 2014, Trung tâm Khuyết tật và Phát triển (DRD) triển khai đồng bộ hoạt động hỗ trợ người khuyết tật (NKT) tại TPHCM và mạng lưới ở tỉnh. Trong đó, các dự án liên quan đến học nghề, việc làm, hỗ trợ di chuyển, sống độc lập,… đã tạo được những chuyển biến tích cực, góp phần thay đổi đời sống NKT cũng như cách nhìn của cộng đồng về vấn đề khuyết tật. Chiều 21/11/2014, tại khách sạn Ramana (323 Lê Văn Sĩ, Q.3, TPHCM), DRD tổ chức Hội thảo tổng kết hoạt động hỗ trợ NKT năm 2014 với sự tham dự của hơn 100 NKT sinh hoạt tại DRD và các hội nhóm NKT các tỉnh,…
Chia sẻ của chị Nguyễn Thị Phụng về dịch vụ xe 3 bánh
Hơn một năm nay, đường dây nóng 0935 244 123 của DRD lúc nào cũng “nóng”. Ngoài đường, hình ảnh những chiếc xe ba bánh có ghế dựa, tay vịn phía sau khiến nhiều người tò mò quan sát và rồi gật đầu tâm đắc. Dự án hỗ trợ di chuyển “Motobikes – Taxi” ra đời tháng 7/2013 do DRD thực hiện, dưới sự hỗ trợ của Tổ chức Koica (Cơ quan hợp tác quốc tế Hàn Quốc) thông qua diễn đàn quyền của NKT Hàn Quốc (Able Forum). Đây là dịch vụ đưa, đón NKT bằng đội xe ba bánh do các tài xế là NKT và không khuyết tật điều khiển. Tính đến tháng 10/2014, đội xe này đã hỗ trợ 196 khách hàng với 8.126 lượt sử dụng. Đối tượng hưởng lợi từ “Motobikes – Taxi” khá đa dạng. Tuy nhiên, người khiếm thị tìm đến dịch vụ này đông nhất (62,7%), khuyết tật vận động (33,2%). Hầu hết “thượng đế” khi được hỏi đều nhấn mạnh tính an toàn, tiện lợi mà “Motobikes – Taxi” mang lại cho họ. Đồng thời, việc đặt lịch để được sắp sếp đưa, đón hàng tuần cũng giúp NKT nâng cao năng lực lập kế hoạch cho bản thân. Theo chị Huỳnh Kim Phụng, cán bộ Dự án “Motobikes – Taxi”, cái khó nhất hiện nay là đội xe chỉ có 10 chiếc, trong khi đó nhu cầu di chuyển của NKT thì bao la. Chị Nguyễn Thị Phụng – Hội người mù TPHCM chia sẻ: “Tôi muốn nói rằng, đây là dự án trên cả tuyệt vời. Tôi sử dụng dịch vụ này để đi làm, một tuần 6 ngày từ thứ 2 - thứ 7 và được hỗ trợ từ 5 - 8 lượt. Các bạn tài xế rất vui vẻ, nhiệt tình, luôn đưa đón đúng giờ, có khi đến sớm hơn chứ không bao giờ đến trễ. Tôi rất mong các Mạnh Thường Quân, nhà tài trợ sẽ tiếp tục đồng hành để DRD có điều kiện triển khai hoạt động Dự án tốt hơn”.
Lê Hữu Thương, chia sẻ về dự án Việc Làm
Trong nỗ lực hướng nghiệp cho NKT, có thể nói dự án việc làm mà DRD thực hiện thời gian qua thật sự phát huy hiệu quả. Đặt mục tiêu gia tăng kinh tế thông qua các hoạt động việc làm và tăng cường năng lực cho hội nhóm NKT để nâng cao vị thế và vận động biện hộ, bộ phận việc làm của DRD đã tiến hành chuỗi sự kiện lớn. Đáng chú ý có 19 lần tham gia sàn giao dịch việc làm, tại đây đã có 4 NKT được giới thiệu đi làm và 5 doanh nghiệp trực tiếp tuyển dụng NKT tại sàn. DRD tham vấn việc làm cho 160 NKT, qua đó có 47 doanh nghiệp nhận NKT vào làm ở vị trí kế toán, thiết kế đồ hoạ, nhân viên văn phòng… Việc thành lập và duy trì sinh hoạt CLB Doanh nghiệp NKT, CLB Việc làm đang tạo được dấu ấn đặc sắc. Với 24 thành viên, CLB Doanh nghiệp NKT không chỉ là nơi liên kết, tìm đầu ra cho sản phẩm do NKT làm mà còn như “mái nhà chung” để các lãnh đạo, cố vấn doanh nghiệp của NKT cùng ngồi lại chia sẻ kinh nghiệm kinh doanh, buôn bán, tham gia tập huấn tăng cường kỹ năng bán hàng tại hội chợ, khách sạn hoặc thông qua mạng internet. Sau 7 kỳ sinh hoạt, 2 doanh nghiệp của CLB Doanh nghiệp NKT đã đưa được hàng vào hệ thống siêu thị Co.op Mart, 5 doanh nghiệp nhận lao động là NKT, 6 doanh nghiệp khác được hỗ trợ lập kế hoạch makerting online… Ở mục tiêu thứ 2, có thể nói quá trình phát triển của Hội NKT Bảo Lộc (Lâm Đồng) là một điển hình. Ra đời năm 2010Hội NKT Bảo Lộc đã được DRD, CLB Môtô Bảo Lộc và một số doanh nghiệp tại địa phương hỗ trợ xây dựng văn phòng Hội. Hội NKT Bảo Lộc cũng đã được tài trợ 16 chiếc xe lăn, 10 bộ bàn ghế, 3 bộ máy tính để bàn cho hội viên… Đại diện Hội NKT Bảo Lộc cho biết, Hội làm việc dựa theo 2 cách tiếp cận: công tác xã hội
(CTXH) với NKT và huy động nguồn lực cộng đồng. Hội đã linh hoạt thành lập CLB Phụ nữ khuyết tật, nhóm đan móc, học thư pháp và nhóm tiết kiệm tín dụng. Những nhóm này góp phần giải quyết việc làm cũng như các nhu cầu học tập, hỗ trợ nhau của bản thân NKT.
Đồng Lê Quỳnh Hương - Quản lý Hội quán Đời Rất Đẹp chia sẻ
Nhu cầu tham gia các sân chơi hòa nhập ở NKT là rất lớn. Hội quán Đời Rất Đẹp trực thuộc DRD đã liên tục tổ chức các đêm nhạc hằng tháng với sự biểu diễn của các giọng ca là nghệ sĩ khuyết tật và không khuyết tật, các nghệ sĩ khách mời nổi tiếng. Nhóm hát Đời Rất Đẹp gồm các thành viên khuyết tật vận động không chỉ hoạt động để thỏa mãn đam mê ca hát mà còn là để cộng đồng nhìn thấy nhu cầu và khả năng của NKT trong nghệ thuật qua các chương trình giao lưu với SV các trường ĐH, biểu diễn tại các sự kiện,… Trong năm 2014, lớp kịch nói cho NKT cũng ra đời và hoạt động tốt. Nhóm hát mới của các bạn khiếm thị mang tên Hoa Nắng cũng ra đời trong năm 2014 và bước đầu hoạt động tốt.
Xuất phát từ nhu cầu sống độc lập (SĐL) của NKT, xu hướng phát triển chung của xã hội và phong trào SĐL trên thế giới, Dự án Sống độc lập của DRD ra đời. Đây là một dự án “dài hơi” bao gồm cả các hoạt động và mức độ ảnh hưởng sâu sắc của nó đến đời sống NKT. SĐL của DRD do quỹ Nippon Foundation tài trợ, Hiệp hội chăm sóc con người nhật bản (Human Care Associatinon) hỗ trợ kỹ thuật. Dự án hướng tới mục tiêu giúp cộng đồng hiểu hơn về nhu cầu SĐL của NKT, tạo tiền đề cho việc hình thành Trung tâm SĐL tại TPHCM và các tỉnh thành trong cả nước. Đồng thời, Dự án này cũng chú trọng việc góp tiếng nói để chính sách về NKT được quan tâm, thực thi hiệu quả. Tính đến nay, nhóm 10 người tham vấn đồng cảnh (TVĐC) nòng cót, SĐL đã tổ chức 9 khoá TVĐC thu hút hơn 500 lượt tham gia của 58 NKT. TVĐC giúp NKT mở lòng, điều này tạo động lực cho họ khám phá năng lực bản thân và biết nhìn ra xung quanh để hướng tới cộng đồng. 90 NKT được thụ hưởng 10 chuyến đi thực tế trải nghiệm thú vị tại Phan Thiết, Vũng Tàu, TPHCM… Từ chính trải nghiệm của NKT nặng trong quá trình khảo sát tính tiếp cận của công trình công cộng tại TPHCM, DRD đã gởi kiến nghị, góp ý đến UBND TPHCM, Sở GTVT TPHCM, Sở VH – TT & DL TPHCM liên quan đến vấn đề tiếp cận. Kết quả đáng khích lệ là tháng 8/2014, UBND TPHCM đã có công văn đề nghị Sở GTVT TPHCM khảo sát đánh giá hệ thống nhà vệ sinh công cộng 5 sao mới được xây dựng tại TPHCM và yêu cầu chủ đầu tư khắc phục theo kiến nghị. Người hỗ trợ cá nhân (PA) không còn xa lạ với NKT. Trong năm 2014, Dự án SĐL đã hỗ trợ PA cho 10 NKT nặng. sau một thời gian được đồng hành, có NKT đã chủ động sống độc lập và quyết định nhường gói PA cho một NKT khác. Hơn 100 NKT từ chỗ rụt rè, mặc cảm đã “lột xác” trong hầu hết các hoạt động SĐL. Họ tự tin, năng động, thậm chí hoạt náo. Mới đây, DRD lần đầu tiên tổ chức cuộc thi làm phim ngắn, chủ đề “Phá bỏ rào cản”. Mặc dù chưa hết hạn nhận sản phẩm dự thi nhưng đã có đến 30 phim ngắn được gởi về cho Ban tổ chức. Nhiều nhóm sinh viên, thanh niên là người không khuyết tật đã trực tiếp vào vai diễn xuất như một NKT và họ có những góc nhìn mới mẻ về vấn đề tiếp cận.
Chị Liêu Thị Ngọc Hiếu - Tham vấn viên chia sẻ về dự án Sống độc lập
Chị Ngọc Hiếu – NKT tham gia sinh hoạt DRD, chia sẻ: “Chân thành cảm ơn DRD, từ khi em biết đến DRD em có sự thay đổi rất lớn. Em làm tranh đá quý và công việc độc lập, em không biết cách kinh doanh, không có mối quan hệ, không có những người bạn, bây giờ em thấy mình có mối quan hệ, sự tự tin... DRD mang đến nhận thức và cơ hội cho em, hy vọng tương lai em sẽ được trao thêm những cơ hội từ DRD”
Chị Hạnh - Hội NKT Đức Trọng chia sẻ
Chị Hạnh – Hội NKT Đức Trọng nói:“Tôi mong rằng trong năm 2015 DRD sẽ tiếp tục tổ chức các tập huấn cho Hội NKT các tỉnh để các Hội biết lồng ghép tốt hơn việc hoạt động theo công tác xã hội như DRD”
Ông Đức Hiền – Chủ tịch Hội NKT tương trợ Vươn lên – Đồng Nai chia sẻ
Ông Đức Hiền – Chủ tịch Hội NKT tương trợ Vươn lên – Đồng Nai chia sẻ“DRD chứng tỏ mình xứng đáng là cánh chim đầu đàn cho phong trào NKT. Các bạn TNKT trẻ hãy tiếp tục phát triển hơn nữa. Mong rằng DRD sẽ ngày càng phát triển và tiếp tục hỗ trợ các Hội nhóm NKT khác”
Sáng cùng ngày, DRD đã tổ chức thành công Hội thảo Tổng kết Dự án Nâng cao năng lực cho thanh niên khuyết tật (6/2011 – 11/2014). Chi tiết xin xem tại đây: (link đính kèm)
Bản tin DRD